darolsaqalain.ir
تقریر درس خارج فقه آیت الله فقیهی مورخ 1402/07/24
خلاصه جلسات گذشته: صحبت در بحث فقه، درباره «معاونت بر ظلم» بود که کمک به ظالم در ظلم و محرمات، به‌یقین حرام است؛ معاونة الظالم في الظلم و الحرام، حرام قطعاً. اما آیا معاونت ظالم در مباحاتی مانند خیاطی، ساخت مسجد و ... نیز حرام است؟ گفتیم که مرحوم بحرانی، صاحب حدائق معتقد است که «معاونة ظالم في المباحات حرام». وی به روایاتی استدلال کرده و مدعی است که این روایات بر حرمت اعانه در مباحات دلالت می‌کند، اجتهاد شما این‌جا مشخص می‌شود که آیا چنین برداشتی از روایات درست است یا نه؟ اکثر قریب به اتفاق فقها مدعی هستند که چنین دلالتی در این روایات وجود ندارد.
تقریر درس خارج فقه آیت الله فقیهی مورخ 1402/07/23
خلاصه جلسات گذشته: صحبت در بحث فقه، درباره «معونة الظالمین» بود که کمک به ظالم در ظلم و محرمات، حرام است اما آیا کمک به ظالم در مباحات نیز حرام است؟ تنها کسی که قائل به حرمت شده، مرحوم بحرانی، صاحب حدائق است. مرحوم بحرانی، فقیهی است که در استنباطات خود بر روایات، بسیار تکیه می‌کند تا جایی که برخی او را اخباری دانسته‌اند. وی معتقد بود که احکام را باید از روایات به‌دست آورد و از خودمان چیزی بر آن نیافزاییم. صاحب حدائق بر این باور است که از مجموع روایات به‌دست می‌آید که در مباحات نیز نباید به ظالم کمکی کرد.
تقریر درس خارج فقه آیت الله فقیهی مورخ 1402/07/22
خلاصه جلسات گذشته: صحبت در بحث فقه، درباره «معونة الظالمین» بود که به ادله اربعه حرام است. این را همه قبول دارند و بحثی ندارد. مسأله دیگری که بیان کردیم این بود که «معونة الظالمین» از گناهان کبیره است یا گناهان صغیره؟ یا گاهی صغیره و گاهی کبیره است؟ گاهی معاونت از مقدمات بعید و دور عمل است و گاهی از مقدمات قریب و نزدیک است. ظلم نیز متفاوت است؛ گاهی ظلم آشکار و بزرگی است اما گاهی ظلم کمی است. در اداره‌ای کارمند می‌تواند کار مراجعه‌کننده را انجام دهد اما به او می‌گوید که فردا بیاید. این کار مرتبه‌ای از ظلم است اما اگر به او بگوید که شش ماه دیگر بیا، گناه بزرگ‌تری است. از روایات استفاده می‌شود که معاونت بر ظلم از گناهان کبیره است.
شنبه ۲۲ مهر ۲
تقریر درس خارج فقه آیت الله فقیهی مورخ 1402/07/17
خلاصه جلسات گذشته: صحبت در بحث فقه، درباره «معونة الظالمین» بود. کمک به ظالم، مراحلی دارد؛ برخی از موارد آن به‌یقین حرام است، برخی مراتب به‌یقین جایز است و برخی از مراتب مشکوک است. بحث ما درباره برداشت حکم مسأله از ادله اربعه بود که در دلیل عقل گفتیم: عقل همان‌گونه که بر قبح ظلم حکم می‌کند (الظلم قبیح ذاتاً) بر قبح ذاتی معاونت بر ظلم نیز حکم می‌کند. هنگامی که ارتکاب کاری قبیح است، کمک به ارتکاب آن نیز قبیح است؛ الظلم قبیح والمعاونة علیه قبیحة.
سه شنبه ۱۸ مهر ۲
تقریر درس خارج فقه آیت الله فقیهی مورخ 1402/07/16
خلاصه جلسات گذشته: صحبت در بحث فقه، درباره «معونة الظالمین» بود که سه فرع داشت «معونة الظالم في ما یظلم، في ما یحرم و في ما یباح». کمک به ظالم در ظلم، به‌یقین حرام است. کمک به ظالم در عمل حرام (اعانه بر اثم) محل بحث است که برخی اعانه را جایز می‌دانند و تعاون بر اثم را حرام می‌دانند؛ تعاون مرحله بالاتری از اعانه است. فرع سوم آن است که کمک به ظالم در کارهای مباح، چه حکمی دارد؟ درباره این مسأله از آیات، روایات، عقل و اجماع، استدلال داریم. بحث ما اکنون در روایات بود. از مجموع روایات تاکنون دانستیم که اعانه بر ظلم و عمل حرام، حرام است. هرچند برخی فقها، اعانه بر اثم را حرام نمی‌دانند اما ما آن را حرام می‌دانیم.
دوشنبه ۱۷ مهر ۲.png)
.png)
